तुमच्या मूळ पगारानुसार पाहा – 8व्या वेतन आयोगानंतर किती होईल तुमचा नवा पगार!

तुमच्या मूळ पगारानुसार पाहा – 8व्या वेतन आयोगानंतर किती होईल तुमचा नवा पगार!

8th Pay Commission: पगार खरंच दुप्पट होणार? फिटमेंट फॅक्टरचं गणित समजून घ्या

केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांमध्ये सध्या सर्वाधिक चर्चेत असलेला विषय म्हणजे ८वा केंद्रीय वेतन आयोग (8th Pay Commission). सरकारने अलीकडेच या आयोगाला औपचारिक मंजुरी दिली असून, त्यामुळे कर्मचाऱ्यांमध्ये मोठी उत्सुकता निर्माण झाली आहे. यावेळी सर्वाधिक लक्ष वेधून घेणारा मुद्दा म्हणजे फिटमेंट फॅक्टर, कारण हाच घटक कर्मचाऱ्यांच्या पगारात किती वाढ होणार हे ठरवतो. अनेकांच्या मनात प्रश्न आहे — “पगार खरोखरच दुप्पट होणार का?” चला, जाणून घेऊया या फॅक्टरचं संपूर्ण गणित आणि पगारवाढीचा अंदाज.

🔹 आठव्या वेतन आयोगाचा आढावा

केंद्रीय मंत्रिमंडळाने आठव्या केंद्रीय वेतन आयोगाच्या कार्यक्षेत्राला मंजुरी दिली आहे. या आयोगाच्या अध्यक्षपदी सुप्रीम कोर्टाच्या माजी न्यायमूर्ती रंजना प्रकाश देसाई यांची नियुक्ती करण्यात आली आहे. आयोगाला आपला अहवाल तयार करण्यासाठी १८ महिन्यांची मुदत देण्यात आली आहे. या कालावधीत आयोग वेतन संरचनेतील तफावत, भत्ते, आणि पेन्शन सुधारणा यांसंबंधी सविस्तर शिफारसी तयार करेल.
एकदा हा अहवाल मंत्रिमंडळाने मंजूर केल्यानंतर, या शिफारसी लागू होतील. यामुळे सुमारे ५० लाख केंद्रीय कर्मचारी आणि ६९ लाख पेन्शनधारकांना मोठा आर्थिक लाभ मिळण्याची शक्यता आहे.

🔹 फिटमेंट फॅक्टर म्हणजे काय?

फिटमेंट फॅक्टर म्हणजे असा गुणांक (Multiplier), ज्याद्वारे कर्मचाऱ्यांचा मूळ पगार आणि पेन्शन वाढवली जाते. हा फॅक्टर प्रत्येक वेतन आयोग ठरवतो आणि त्याच्या आधारे नवीन वेतन संरचना लागू केली जाते.
सातव्या वेतन आयोगात हा फॅक्टर २.५७ होता, म्हणजे जुन्या पगाराच्या २.५७ पट नवीन पगार ठरवला गेला होता. आठव्या वेतन आयोगात हा आकडा किती असणार, हे अद्याप स्पष्ट नाही. मात्र, फॅक्टर जितका जास्त, तितकी पगारवाढही अधिक, हे निश्चित आहे.

🔹 पगारवाढीचं गणित समजून घ्या

उदाहरणार्थ, जर एखाद्या कर्मचाऱ्याचा सध्याचा मूळ पगार ₹३५,००० असेल आणि नवीन फिटमेंट फॅक्टर २.११ निश्चित झाला, तर त्याचा नवीन मूळ पगार असेल —
₹३५,००० × २.११ = ₹७३,८५०.
या वाढलेल्या मूळ पगाराच्या आधारावर घरभाडे भत्ता (HRA), वाहतूक भत्ता (TA) आणि इतर भत्त्यांमध्येही वाढ होते. तज्ज्ञांच्या मते, HRA त्वरित वाढतो, तर TA सारख्या निश्चित भत्त्यांमध्ये सुधारणा थोड्याशा विलंबाने होते.

🔹 महागाई भत्त्याचा (DA) फिटमेंट फॅक्टरवर परिणाम

महागाई भत्ता (Dearness Allowance) थेट फिटमेंट फॅक्टर ठरवत नाही, पण तो एक महत्त्वाचा संकेतक असतो. उदाहरणार्थ, जर सध्याचा DA ५८% आहे आणि पुढील काही महिन्यांत तो ७०% पर्यंत पोहोचला, तर आयोग या वाढत्या महागाईचा विचार करून फिटमेंट फॅक्टर अधिक ठेवू शकतो. यामुळे कर्मचाऱ्यांच्या मूळ वेतनात आणि पेन्शनमध्ये आणखी वाढ होण्याची शक्यता निर्माण होते.

🔹 पगार खरंच दुप्पट होईल का?

अनेकांना वाटते की नवीन वेतन आयोग लागू झाला की पगार दुप्पट होईल, परंतु वस्तुस्थिती थोडी वेगळी आहे. वेतन आयोग लागू झाल्यावर महागाई भत्ता (DA) पुन्हा शून्यावर रीसेट केला जातो. त्यामुळे एकूण पगारात त्वरित होणारी वाढ साधारण २०% ते २५% इतकी असते.
उदाहरणार्थ, जर एखाद्या कर्मचाऱ्याचा मूळ पगार ₹५०,००० असेल आणि फिटमेंट फॅक्टर २.० लागू झाला, तर नवीन मूळ पगार ₹१,००,००० होईल. परंतु एकूण ग्रॉस पगारातील वाढ दुप्पट इतकी नसेल — ती थोडी कमी म्हणजेच २५% च्या आसपास राहते.

🔹 पेन्शनधारकांनाही मिळणार दिलासा

फिटमेंट फॅक्टरचा परिणाम केवळ कर्मचाऱ्यांवरच नव्हे, तर पेन्शनधारकांवरही होतो. जर सध्याची पेन्शन ₹३०,००० असेल आणि फॅक्टर २.० निश्चित झाला, तर नवीन पेन्शन ₹६०,००० पर्यंत वाढू शकते. त्यामुळे निवृत्त कर्मचाऱ्यांनाही चांगला आर्थिक दिलासा मिळणार आहे.

🔹 सर्व स्तरांवर एकसमान फॅक्टर राहील का?

सातव्या वेतन आयोगाने सर्व कर्मचाऱ्यांसाठी एकसमान २.५७ फॅक्टर लागू केला होता. मात्र, या वेळी वेतनातील तफावत कमी करण्यासाठी कनिष्ठ स्तरातील कर्मचाऱ्यांना थोडा अधिक फॅक्टर लागू केला जाऊ शकतो, अशी चर्चा आहे. सध्या केंद्र सरकारमध्ये १८ वेतन स्तर (Pay Levels) आहेत, आणि काही स्तरांचे विलीनीकरण होण्याची शक्यताही वर्तवली जाते.

८वा वेतन आयोग लागू झाल्यानंतर पगार “दुप्पट” होईल असे म्हणणे अचूक नाही. मात्र, फिटमेंट फॅक्टर वाढल्यास पगारात २० ते २५ टक्क्यांची मोठी वाढ होऊ शकते. पेन्शनधारकांनाही त्याचा थेट फायदा होणार आहे. त्यामुळे पुढील १८ महिन्यांतील आयोगाच्या शिफारसीकडे सर्व कर्मचाऱ्यांचे लक्ष लागले आहे.