8व्या वेतन आयोगात महागाई भत्ता (DA) 60% की 70%? अखेर किती बेसिक पगारात जमा होणार? जाणून घ्या संपूर्ण माहिती
8वा वेतन आयोग (8th Pay Commission) जानेवारी 2026 पासून लागू होणार आहे. मात्र, त्याच्या शिफारशी जून 2027 मध्ये येण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे सर्व कर्मचाऱ्यांच्या मनात एकच प्रश्न आहे — “तेव्हा महागाई भत्ता (DA) किती मर्ज होईल — 60% की 70%?”
सरकारच्या नियमांनुसार, “नवीन वेतन आयोग लागू होण्याच्या तारखेपर्यंतचा DA”च बेसिक वेतनात समाविष्ट केला जातो. म्हणजेच 1 जानेवारी 2026 पर्यंतचा DA (सुमारे 60%) नवीन बेसिकमध्ये मर्ज केला जाईल. त्यानंतर जो DA वाढेल, तो नव्या वेतनरचनेनुसार स्वतंत्रपणे दिला जाईल.
8व्या वेतन आयोगाची वेळापत्रक आणि नियम
केंद्र सरकारकडून 8वा वेतन आयोग 1 जानेवारी 2026 पासून लागू करण्याची तयारी आहे. पण आयोगाचा अहवाल जून 2027 पर्यंत येईल, अशी शक्यता आहे. त्यामुळे लोकांमध्ये संभ्रम आहे की, या दरम्यान वाढलेला DA (70% पर्यंत) बेसिकमध्ये समाविष्ट होईल का? उत्तर आहे — नाही.
प्रत्येक वेतन आयोगात एकच नियम लागू असतो — “ज्या तारखेला आयोग लागू होतो, त्या दिवशीपर्यंतचा DAच बेसिकमध्ये जोडला जातो.” त्यानंतर वाढणारा DA हा नव्या वेतनानुसार स्वतंत्रपणे गणला जातो.
AICPI डेटानुसार अंदाज
AICPI (All India Consumer Price Index) च्या आकडेवारीनुसार, जानेवारी 2025 पर्यंत DA सुमारे 58% पर्यंत पोहोचेल. पुढील काही महिन्यांच्या अंदाजानुसार, जानेवारी 2026 पर्यंत तो 59-60% च्या दरम्यान राहील.
जर आपण पुढील दीड वर्षाचा (जून 2027 पर्यंतचा) अंदाज लावला, तर DA जवळपास 70% पर्यंत पोहोचू शकतो. पण DA मर्जिंग नेहमी लागू होणाऱ्या तारखेपर्यंतच होते, म्हणजेच 1 जानेवारी 2026 पर्यंतचा DA — म्हणजे सुमारे 60% —च बेसिकमध्ये समाविष्ट केला जाईल.
एक उदाहरणातून समजून घ्या गणित
समजा, एखाद्या कर्मचाऱ्याचा बेसिक वेतन ₹40,000 आहे आणि जानेवारी 2026 पर्यंत त्याचा DA 60% झाला आहे.
म्हणजे त्याचा एकूण पगार असेल ₹40,000 + ₹24,000 (DA) = ₹64,000.
जर 8व्या वेतन आयोगानुसार फिटमेंट फॅक्टर 1.92 धरला, तर नवीन बेसिक बनेल ₹40,000 × 1.92 = ₹76,800.
याचा अर्थ असा की, 60% DA आधीच या नव्या बेसिकमध्ये समाविष्ट झाला आहे. त्यामुळे नवीन वेतनरचनेतून DA पुन्हा 0% पासून सुरू होईल.
यानंतर, जेव्हा आयोगाचा अहवाल जून 2027 मध्ये येईल, तेव्हा DA पुन्हा नवीन प्रमाणात वाढू लागेल — 3%, 6%, 9% अशा टप्प्यांमध्ये.
70% मर्ज का नाही होणार?
कारण सरकार “Implementation Date” म्हणजेच लागू होण्याच्या तारखेपर्यंतच DA मर्ज करते.
सिफारशी नंतर आल्या तरी मागील कालावधीचा DA परत जोडला जात नाही.
उदाहरणार्थ —
- 5वा वेतन आयोग (1996): DA 151% मर्ज झाला
- 6वा वेतन आयोग (2006): DA 115% मर्ज झाला
- 7वा वेतन आयोग (2016): DA 125% मर्ज झाला
याचप्रमाणे, आता 8व्या वेतन आयोगात जानेवारी 2026 पर्यंतचा DA — म्हणजे सुमारे 60% —च बेसिकमध्ये जोडला जाईल.
फिटमेंट फॅक्टर आणि पगारवाढ
फिटमेंट फॅक्टर म्हणजे जुन्या आणि नव्या बेसिकमधील दुवा.
7व्या वेतन आयोगात हा फॅक्टर 2.57 होता, ज्यात 125% DA मर्ज केला गेला होता.
आता जर 8व्या वेतन आयोगात 60% DA धरला, तर फिटमेंट फॅक्टर सुमारे 1.92 ते 2.05 दरम्यान असू शकतो.
म्हणजे कर्मचाऱ्यांचा बेसिक पगार जवळपास 1.9 ते 2 पट वाढेल.
जानेवारी 2026 नंतरचा नवीन DA चक्र
1 जानेवारी 2026 रोजी जेव्हा नवीन वेतन लागू होईल, तेव्हा DA पुन्हा “0%” पासून सुरू होईल.
यानंतर दर 6 महिन्यांनी (जुलै 2026, जानेवारी 2027…) महागाईनुसार नवीन DA वाढेल.
अशा प्रकारे पुढील 10 वर्षांत DA पुन्हा 100% जवळ जाईल आणि 9वा वेतन आयोग लागू होईल.
कर्मचाऱ्यांसाठी याचा अर्थ काय?
कर्मचाऱ्यांना यात तोटा नसतो.
जो DA वेगळा मिळत होता, तो आता बेसिकमध्येच समाविष्ट केला जातो.
त्यामुळे फक्त पगारच नाही तर HRA, TA, पेंशन यासारख्या इतर भत्त्यांमध्येही वाढ होते.
म्हणजेच ही मर्जिंग कर्मचाऱ्यांसाठी एका प्रकारचा “रीसेट बोनस” ठरते.
निष्कर्ष
8वा वेतन आयोग 1 जानेवारी 2026 पासून लागू होईल आणि त्या दिवशीपर्यंतचा 60% महागाई भत्ता बेसिक वेतनात मर्ज केला जाईल.
जरी सिफारशी जून 2027 मध्ये आल्या आणि तेव्हा DA 70% झाला तरी, सरकार 60% वरच गणना थांबवेल.
त्या दिवसापासून नवीन वेतनरचनेचा आणि नव्या DA चक्राचा आरंभ होईल — आणि कर्मचाऱ्यांसाठी नवा आर्थिक टप्पा सुरू होईल.
FAQs : 8वा वेतन आयोग आणि DA मर्जिंग
प्र.1. जानेवारी 2026 पर्यंत किती DA राहील?
➡ अंदाजे 60% पर्यंत पोहोचेल.
प्र.2. सिफारशी येईपर्यंत (जून 2027) DA किती असेल?
➡ सुमारे 70% पर्यंत जाण्याची शक्यता आहे.
प्र.3. सरकार किती DA मर्ज करेल?
➡ फक्त 60%, कारण तोच लागू होण्याच्या तारखेपर्यंतचा असेल.
प्र.4. नंतरचा 70% जोडला जाईल का?
➡ नाही, तो नवीन DA म्हणून स्वतंत्रपणे गणला जाईल.
प्र.5. फिटमेंट फॅक्टर किती राहू शकतो?
➡ अंदाजे 1.92 ते 2.05 दरम्यान.