1880 पासूनचे महाराष्ट्रातील सर्व जुने, 7/12 उतारा आणि फेरफार, मोफत डाउनलोड करा

1880 पासूनचे महाराष्ट्रातील सर्व जुने 7/12 उतारे आणि फेरफार मोफत डाउनलोड करा

“1880 पासूनचे महाराष्ट्रातील सर्व जुने 7/12 उतारे आणि फेरफार मोफत डाउनलोड करा” — या विषयात राज्यातील जमीनमालक, शेतकरी आणि संशोधकांसाठी अत्यंत उपयुक्त माहिती आहे. चला सविस्तर पाहूया 👇

🏡 ७/१२ उतारा म्हणजे काय?

7/12 उतारा (Satbara Utara) हा महाराष्ट्रातील जमिनीच्या मालकी आणि शेतीविषयक माहितीचा अधिकृत सरकारी दस्तऐवज आहे. यात खालील तपशील असतात:

सर्वेक्षण / गट क्रमांक
जमिनीचे क्षेत्रफळ
जमिनीचा प्रकार (बांधकाम, शेती, पडिक इ.)
मालकाचे नाव
शेती पिकांची माहिती
जमिनीवरील हक्क आणि ताबा
फेरफार (Mutation) नोंदी — म्हणजे मालकी बदल झाल्यास ती नोंद

📜 जुने 7/12 उतारे म्हणजे काय?

पूर्वी (सुमारे 1880 पासून) जमिनीचे नोंदी हस्तलिखित पद्धतीने तालुका कार्यालयात किंवा महसूल खात्यात ठेवण्यात येत असत. आता या नोंदी डिजिटायझेशन करून ऑनलाइन उपलब्ध केल्या जात आहेत. त्यामुळे आपण आपल्या पूर्वजांच्या काळातील (जुने) जमिनीचे रेकॉर्ड देखील पाहू शकता.

🌐 ऑनलाइन जुने 7/12 उतारे आणि फेरफार मोफत कसे पहायचे / डाउनलोड करायचे

महाराष्ट्र शासनाने “Mahabhulekh (महा भूलेख)” या अधिकृत पोर्टलवर सर्व जिल्ह्यांचे जमीन अभिलेख उपलब्ध करून दिले आहेत.

🔗 अधिकृत संकेतस्थळे:

Mahabhulekh Portal:
👉 https://mahabhulekh.gov.in
Digital Satbara (7/12):
👉 https://digitalsatbara.mahabhumi.gov.in

🧭 जुने रेकॉर्ड पाहण्यासाठी स्टेप-बाय-स्टेप मार्गदर्शन

सर्वप्रथम https://mahabhulekh.gov.in या संकेतस्थळावर जा.
आपला विभाग निवडा – उदा. पुणे, नागपूर, नाशिक, औरंगाबाद, अमरावती किंवा कोकण.
नंतर “7/12 Extract (Satbara Utara)” या पर्यायावर क्लिक करा.
जिल्हा → तालुका → गाव → गट क्रमांक निवडा.
आपल्याला जुने फेरफार (Mutation Records) पाहायचे असल्यास, “फेरफार नोंदी (Mutation Register)” हा पर्याय निवडा.
काही ठिकाणी “Year-wise Record” (वर्षनिहाय नोंदी) या स्वरूपात जुने उतारे (1880 पासून पुढे) उपलब्ध आहेत.
हे दस्तऐवज PDF स्वरूपात मोफत डाउनलोड करता येतात.

🗂️ फेरफार (Mutation) म्हणजे काय?

फेरफार म्हणजे जमिनीच्या मालकीत, ताब्यात किंवा क्षेत्रात झालेला कोणताही बदल — जसे:

वारसा हक्कामुळे मालकी बदल
विक्री/खरेदी
दान, वसीयत किंवा न्यायालयीन आदेश
फेरफार नोंदविल्याशिवाय मालकी बदलाची नोंद वैध धरली जात नाही.

📑 1880 पासूनचे रेकॉर्ड कुठे सापडतील?

जुन्या (हस्तलिखित) जमिनीच्या नोंदी जिल्हा नायब तहसीलदार कार्यालयात किंवा महसूल अभिलेखागारात (District Record Office) साठवलेल्या असतात.
राज्य शासनाने या नोंदींचे डिजिटल स्कॅनिंग सुरू केले आहे आणि अनेक जिल्ह्यांचे 1880–1950 मधील रेकॉर्ड ऑनलाइन केले आहेत.
जर काही जुने रेकॉर्ड ऑनलाइन सापडले नाहीत, तर आपण तालुका अभिलेख शाखेत अर्ज करून ते प्रत्यक्ष पाहू किंवा प्रत मिळवू शकता.

⚠️ महत्त्वाच्या सूचना

अधिकृत संकेतस्थळाशिवाय इतर कोणत्याही साइटवरून 7/12 उतारा डाउनलोड करू नका.
दस्तऐवज डाउनलोड करण्यासाठी कोणतेही शुल्क आकारले जात नाही.
आवश्यक असल्यास “Electronic Signature (e-Signed 7/12)” प्रत देखील मिळते जी कायदेशीर मान्य असते.

💡 उपयुक्त लिंक

प्रकार	लिंक
Mahabhulekh मुख्य संकेतस्थळ	https://mahabhulekh.gov.in
Digital 7/12 उतारा	https://digitalsatbara.mahabhumi.gov.in
भूसंपादन नकाशा (GIS आधारित)	https://bhunaksha.mahabhumi.gov.in