पेट्रोल डिझेल स्वस्त होनार, कच्या तेलाच्या दरात मोठी घसरण.. पहा किती कमी होनार Petrol Diesel Price Today
पेट्रोल-डिझेल होणार स्वस्त?
सध्या आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या दरात मोठी घसरण दिसून येत आहे. अनेक देशांमधील युद्धजन्य परिस्थिती, अमेरिकेतील सरकारी कामकाज ठप्प होणे आणि जागतिक मागणीत झालेली घट याचा थेट परिणाम तेलाच्या किंमतीवर झाला आहे. सध्या कच्च्या तेलाचा दर प्रति बॅरल ८४ डॉलर्सवर आला असून, ही किंमत मागील १८ आठवड्यांतील नीचांकी पातळी आहे. त्यामुळे भारतात दिवाळीपूर्वी पेट्रोल-डिझेल स्वस्त होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे.
अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा
भारताला रशियन तेलाचा फायदा
भारत रशियाकडून मोठ्या प्रमाणावर स्वस्तात कच्चे तेल खरेदी करत आहे. त्यामुळे तेल कंपन्यांना कमी दरात कच्चे तेल उपलब्ध होत असून याचा फायदा ग्राहकांना मिळण्याची दाट शक्यता आहे. बाजारात तेलाचा पुरवठा वाढल्यास किंमती आणखी घसरण्याची शक्यता आहे.
ओपेक देशांचा दबाव
सप्टेंबर महिन्यात ओपेक देशांमध्ये लाखो बॅरलच्या विक्रीवरून मतभेद उभे राहिले आहेत. नायजेरियामध्ये उत्पादनवाढीवरून अडचणी निर्माण झाल्या असून सौदी अरेबियाने पुन्हा बाजारातील हिस्सा मिळवण्यासाठी नोव्हेंबर महिन्यात अतिरिक्त उत्पादन करण्याचा विचार केला आहे. यामुळे जागतिक बाजारात कच्च्या तेलाचे दर आणखी कमी होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे.
खासगी कंपन्यांना मोठा नफा
भारतात खासगी रिफायनरी कंपन्यांनी कच्च्या तेलाची आयात वाढवली असून सध्या त्या कंपन्या सरासरी ८.४७ लाख बॅरल प्रतिदिन इतके तेल आयात करत आहेत. यामध्ये तब्बल ६० टक्के हिस्सा रशियन तेलाचा आहे. खासगी कंपन्या हे कच्चे तेल प्रक्रिया करून पेट्रोलियम उत्पादने तयार करतात आणि ती परदेशात निर्यात करतात. यामुळे त्यांना जास्त नफा मिळतो. मात्र, सरकारी कंपन्या या कच्च्या तेलाचा मोठा हिस्सा घरगुती वापरासाठी राखून ठेवतात.
भारतातील प्रमुख तेल पुरवठादार (लाख बॅरल प्रतिदिन)
- रशिया – १९.८
- इराक – ८.७
- सौदी अरेबिया – ६.२
- अमेरिका – २.७७
या आकडेवारीवरून स्पष्ट होते की, सध्या भारताचा सर्वात मोठा तेल पुरवठादार म्हणजे रशिया आहे.
सरकारी कंपन्यांची रशियन तेल खरेदी कमी
तथापि, भारतातील सरकारी तेल कंपन्यांनी रशियाकडून खरेदीत मोठी कपात केली आहे.
- BPCL आणि इंडियन ऑइल यांनी सप्टेंबर महिन्यात सरासरी ६.०५ लाख बॅरल प्रतिदिन रशियन तेल आयात केले.
- हे प्रमाण ऑगस्टच्या तुलनेत ३२ टक्क्यांनी कमी आहे, तर जूनच्या तुलनेत तब्बल ४५ टक्के घट झाली आहे.
- सप्टेंबरमध्ये भारताच्या एकूण रशियन तेल आयातीत सुमारे ६ टक्क्यांची घट झाली आहे.
तज्ज्ञांच्या मते, अमेरिकेच्या दबावामुळे तसेच तेलाच्या पुरवठ्यात विविधता आणण्यासाठी ही कपात करण्यात आली आहे.
खासगी विरुद्ध सरकारी कंपन्या
रिलायन्स इंडस्ट्रीज आणि नायरा एनर्जी यांसारख्या खासगी कंपन्यांनी मात्र रशियन तेलाची खरेदी वाढवली असून यामुळे त्यांना निर्यातीतून मोठा फायदा होत आहे. दुसरीकडे, सरकारी कंपन्या देशांतर्गत मागणी भागवण्यासाठी तुलनेने महागडे तेल खरेदी करत असल्याने त्यांच्यावर अतिरिक्त भार येतो.
एकूणच पाहता, जागतिक बाजारातील कच्च्या तेलाची घसरण, रशियन तेलाचा स्वस्त पुरवठा आणि ओपेक देशांच्या निर्णयामुळे भारतात पेट्रोल-डिझेलच्या दरात कपात होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. दिवाळीपूर्वी ग्राहकांना मोठा दिलासा मिळण्याची अपेक्षा आहे.